Διαταραχές ύπνου

Ποιο είναι το αντικείμενο του Υπνολόγου-Υπνιάτρου;
Ο Υπνολόγος – Υπνίατρος είναι ο εξειδικευμένος ιατρός που διαγιγνώσκει, παρακολουθεί και θεραπεύει τις διαταραχές του ύπνου

Ποιες είναι οι διαταραχές του ύπνου;
Πρόκειται για 60 περίπου διαταραχές οι οποίες σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ταξινόμηση διακρίνονται στις εξής 6 μεγάλες κατηγορίες:

• 1. Αϋπνία
• 2. Διαταραχές της αναπνοής
• 3. Κεντρικές διαταραχές υπερυπνίας
• 4. Διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού
• 5. Παραϋπνίες
• 6. Κινητικές διαταραχές του ύπνου

Πώς ορίζεται η αϋπνία;
Αποτελεί την πιο κοινή διαταραχή ύπνου, με συχνότητα που φτάνει περίπου στο 10% του γενικού πληθυσμού (υπολογίζεται ότι το 1/3 των ενηλίκων παγκοσμίως παρουσιάζει συμπτώματα αϋπνίας). Ορίζεται ως η δυσκολία έναρξης ή διατήρησης του ύπνου, η πρώιμη αφύπνιση καθώς και η κακή ποιότητα αυτού ενώ υπάρχει επαρκής χρόνος και κατάλληλες συνθήκες για ύπνο. Όλα τα παραπάνω οδηγούν σε διαταραχή της λειτουργικότητας του ατόμου την επόμενη μέρα και επιβάρυνση της ψυχικής του διάθεσης. Τα συμπτώματα αυτά πρέπει να συμβαίνουν τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα και να έχουν διάρκεια τουλάχιστον 3 μήνες (κατά DSM-5). Η αϋπνία διακρίνεται σε οξεία (διάρκεια 1-3 μήνες), επίμονη (≥3 μήνες) ή επαναλαμβανόμενη (δύο ή περισσότερα επεισόδια εντός του έτους).

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη αϋπνίας;
Αυτοί περιλαμβάνουν την ηλικία (η συχνότητα αυξάνεται με την ηλικία), το φύλο (συχνότερη στις γυναίκες), ιατρικές νόσους (παθήσεις των αρθρώσεων, υπερθυρεοδισμός, καρδιακή ανεπάρκεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, νόσος Parkinson, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, χρόνιος πόνος κ.α), ψυχιατρικές νόσους (κατάθλιψη, μανία, αγχώδεις διαταραχές, φοβικές διαταραχές, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, κρίσεις πανικού, σχιζοφρένεια κ.α), εργασία σε εναλλασσόμενες βάρδιες, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση του ατόμου, διάφορες ουσίες και φάρμακα (αλκοόλ, νικοτίνη, διεγερτικά ΚΝΣ, β-αναστολείς, βρογχοδιασταλτικά, αποσυμφορητικά, θυρεοειδικές ορμόνες, μεθυλοξανθίνες κ.α.) καθώς και άλλες διαταραχές του ύπνου (σύνδρομο ανήσυχων άκρων, οι διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού, αποφρακτική άπνοια)

Πως εγκαθίσταται η αϋπνία;
Συνήθως προηγείται μια κατάσταση ή ένα συμβάν που προβλημάτισε το άτομο και το έκανε να χάσει τον ύπνο του για μερικές μέρες. Καθώς οι μέρες περνούν και ο ύπνος συνεχίζει να είναι διαταραγμένος αρχίζει η επικέντρωση και η ενασχόληση με το νέο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί (διαταραγμένος ύπνος) και η δημιουργία άγχους γύρω από τη πιθανότητα ή όχι του ύπνου. Το άγχος αυτό τώρα έχει μεταφερθεί στην κρεβατοκάμαρα. Έτσι καθώς πλησιάζει η ώρα του ύπνου, αγχωτικές σκέψεις για το αν θα καταφέρει το άτομο να κοιμηθεί και να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της επόμενης ημέρας μετά από ένα κακό ύπνο, κατακλίζουν το μυαλό του, με αποτέλεσμα να εντείνεται η αϋπνία. Και όσο επιδεινώνεται η αϋπνία εντείνεται και το άγχος. Έτσι εγκαθίσταται ένας φαύλος κύκλος όπου το αρχικό πρόβλημα που προκάλεσε την αϋπνία έχει ξεχαστεί και η αϋπνία έχει πλέον αυτονομηθεί.

Ποια είναι η θεραπεία της αϋπνίας;
Η θεραπεία της αϋπνίας περιλαμβάνει ανάλογα με τη βαρύτητα την τήρηση της υγιεινής του ύπνου, τη συμπεριφορική-γνωσιακή ψυχοθεραπεία (CBTI), τη φαρμακοθεραπεία καθώς και συνδυασμό θεραπειών.

Ποια είναι τα μέτρα υγιεινής του ύπνου;

– Πηγαίνετε στο κρεβάτι μόνο αν νυστάζετε. Εάν δε νυστάζετε, μπορείτε να ασχοληθείτε με μια ήπια δραστηριότητα όπως να διαβάσετε ένα βιβλίο, να ακούσετε απαλή μουσική ή να ξεφυλλίσετε ένα περιοδικό. Έχετε προετοιμάσει το χώρο σας ήδη από πριν και όχι εκείνη την ώρα.

– Εάν δεν αποκοιμηθείτε έπειτα από 20 λεπτά, σηκωθείτε από το κρεβάτι. Ασχοληθείτε με κάτι το οποίο σας χαλαρώνει, κατά προτίμηση σε ένα άλλο δωμάτιο. Το υπνοδωμάτιό σας, πρέπει να είναι το μέρος όπου πηγαίνετε για ύπνο. Επιστρέψτε στο κρεβάτι όταν και μόνο όταν νυστάξετε.

– Αποκτήστε συνήθειες που σας βοηθούν να χαλαρώσετε πριν πάτε για ύπνο όπως ένα ζεστό μπάνιο, ένα ελαφρύ γεύμα ή το διάβασμα ενός βιβλίου.

– Διατηρείστε μια σταθερή ώρα αφύπνισης κάθε πρωί, ακόμα και τα σαββατοκύριακα και τις διακοπές.

– Αποφεύγετε να κοιμάστε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Εάν πρέπει οπωσδήποτε να πάρετε ένα μεσημεριανό υπνάκο, φροντίστε να είναι νωρίτερα από τις 3 μ.μ και να διαρκεί λιγότερο μία ώρα.

– Αποφύγετε τον καφέ ή άλλα διεγερτικά από το μεσημέρι και μετά. Περίπου η μισή από την ποσότητα της καφεΐνης που καταναλώνεται στις 7μ.μ,παραμένει στο σώμα στις 11μ.μ.

– Δημιουργείστε και κρατήστε ένα σταθερό πρόγραμμα. Σταθερές ώρες για γεύματα, καθημερινές δραστηριοτητες, φαρμακευτική αγωγή βοηθούν το βιολογικό σας ρολόι.

– Αποφύγετε την έκθεση σε οθόνες υπολογιστών και smartphones πριν τον ύπνο, καθώς το φως που εκπέμπουν εμποδίζει την έκκριση μελατονίνης.

– Αποφύγετε οποιοδήποτε αλκοολούχο ποτό προ της νυχτερινής κατάκλισης. Το αλκοόλ μπορεί να σας βοηθήσει να αποκοιμηθείτε πιο γρήγορα, αλλά ταυτόχρονα θα σας οδηγήσει σε συχνές αφυπνίσεις.

– Μην καπνίζετε πριν πάτε για ύπνο. Η νικοτίνη είναι ουσία διεγερτική και για το λόγο αυτό μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο σας.

– Αποφεύγετε να πηγαίνετε στο κρεβάτι νηστικοί αλλά επίσης αποφεύγετε και την κατανάλωση μεγάλων και βαρέων γευμάτων. Το αίσθημα της πείνας μπορεί να σας ξυπνήσει νωρίτερα από το επιθυμητό, ενώ ένα βαρύ μεγάλο γεύμα θα επηρεάσει τον ύπνο σας προκαλώντας δυσπεπτικά ενοχλήματα. Καταναλώστε ένα ελαφρύ γεύμα, όπως γιαούρτι, γάλα, δημητριακά.

– Αποφύγετε την πολύ κουραστική άσκηση πριν πάτε για ύπνο. Η σωματική άσκηση επιβάλλεται σε καθημερινή βάση, αλλά η καλύτερη ώρα για όσους εργάζονται το πρωί, είναι νωρίς το απόγευμα.

Ποιες είναι οι διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο;
Οι διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο περιλαμβάνουν τις παρακάτω κατηγορίες: Το σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας, τα σύνδρομα κεντρικής υπνικής άπνοιας, τις διαταραχές υπαερισμού στον ύπνο,την υποξαιμία στον ύπνο καθώς και μεμονωμένα συμπτώματα και φυσιολογικές παραλλαγές (ροχαλητό, καταθρήνια)

Τι είναι το Σύνδρομο Αποφρακτικής Άπνοιας στον Ύπνο (ΣΑΑΥ);
Το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο (ΣΑΥ) είναι η πιο συχνή διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο η οποία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες διακοπές αυτής (άπνοιες – υπόπνοιες) κατά τη διάρκεια του ύπνου. Πρόκειται για ένα συχνό σύνδρομο το οποίο αφορά περίπου το 5% του γενικού πληθυσμού (με το 80% των ασθενών να παραμένει αδιάγνωστο). Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη 24% των ενηλίκων ανδρών και 9% των ενηλκων γυναικών έχει παθολογγικό δείκτη απνοιών υποπνοιών.

Άπνοια ορίζεται η πλήρης διακοπή της ροής του αέρα (>90%) στους ανώτερους αεραγωγούς, διάρκειας τουλάχιστον 10 δευτερολέπτων. Υπόπνοια ορίζεται η κατά 50% μείωση της ροής του αέρα στους ανώτερους αεραγωγούς, διάρκειας επίσης 10 δευτερολέπτων. Οι άπνοιες και οι υπόπνοιες χωρίζονται σε αποφρακτικής, κεντρικής ή μεικτής αιτιολογίας. Οι αποφρακτικής αιτιολογίας άπνοιες (οι οποίες είναι και οι συχνότερες) οφείλονται κυρίως στη μείωση του εύρους του αυλού των ανώτερων αεροφόρων οδών (φάρυγγα) κατά τη διάρκεια του ύπνου, παρά την ύπαρξη αναπνευστικής προσπάθειας. Οι μύες της μαλθακής υπερώας, της σταφυλής και της γλώσσας χαλαρώνουν, στενεύοντας τους αεραγωγούς σε βαθμό τέτοιο που να αποφράσσονται.

Ποια είναι τα συμπτώματα του ΣΑΑΥ;
Τα κύρια συμπτώματα του συνδρόμου άπνοιας στον ύπνο είναι:

• Έντονο και διακοπτόμενο ροχαλητό
• Αίσθημα πνιγμονής κατά τη διάρκεια του ύπνου
• Ημερήσια υπνηλία – κόπωση, που συχνά παρεμποδίζει τις καθημερινές δραστηριότητες
• Γνωσιακές διαταραχές (διαταραχή συγκέντρωσης, μνήμης)
• Σεξουαλική δυσλειτουργία
• Πρωινή κεφαλαλγία
• Νυκτουρία

Ποιοι παράγοντες προδιαθέτουν για την εμφάνιση ΣΑΑΥ;
Τα άτομα που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη του συνδρόμου είναι οι παχύσαρκοι και όσοι παρουσιάζουν κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες (μικρογναθία, μακρογλωσσία, διογκωμένες αμυγδαλές ή σταφυλή κλπ). Το σύνδρομο είναι συχνότερο στους άνδρες και επηρεάζεται δυσμενώς από τη χρήση αλκοόλ, ηρεμιστικών φαρμάκων και από τη θέση του σώματος κατά τη διάρκεια του ύπνου. Νοσήματα όπως ο υπόθυρεοειδισμός η μεγαλακρία, η καρδιακή ανεπάρκεια, οι μυοπάθειες, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και άλλα νευρολογικά σύνδρομα μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τις άπνοιες.

Ποιες είναι οι επιπλοκές του ΣΑΑΥ;
Το σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο συνοδεύεται από συχνές και αρκετά σοβαρές επιπλοκές. Πρώτα έρχονται τα καρδιαγγειακά νοσήματα (Στεφανιαία νόσος, Αρτηριακή υπέρταση, Αρρυθμίες, Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια κ.α.), τα οποία σχετίζονται άμεσα με το σύνδρομο. Συχνά επίσης είναι τα τροχαία ατυχήματα που οφείλονται στην ημερήσια υπνηλία και στην μείωση των γνωσιακών λειτουργιών του πάσχοντα οδηγού. Ακολουθούν οι μεταβολικές (ανάπτυξη αντίστασης στην ινσουλίνη – παχυσαρκία), οι πνευμονολογικές (υπερκαπνία, σύνδρομο παχυσαρκίας υποαερισμού), οι ψυχιατρικές (κατάθλιψη) και οι σεξουαλικές επιπλοκές (σεξουαλική δυσλειτουργία). Πρέπει να σημειωθεί ότι ασθενής με σοβαρή μορφή του συνδρόμου, ο οποίος δεν λαμβάνει θεραπεία έχει τέσσερεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία και πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο (The Wisconsin Sleep Study).

Πως γίνεται η διάγνωση του ΣΑΑΥ;
Η διάγνωση της νόσου γίνεται από τον εξειδικευμένο Υπνολόγο αρχικά με την κλινική εξέταση και τη χρήση ειδικών ερωτηματολογίων (STOP-BANG). Στη συνέχεια ο ασθενής που παρουσιάζει υψηλή πιθανότητα εμφάνισης διαταραχών της αναπνοής στον ύπνο υποβάλλεται σε μελέτη ύπνου. Υπάρχουν οι εξής 4 τύποι μελέτης ύπνου: πλήρης πολυπνογραφία παρακολουθούμενη στο εργαστήριο ύπνου (τύπου 1), πλήρης πολυπνογραφία μη παρακολουθούμενη (τύπου 2), καταγραφή παραμέτρων του αναπνευστικού (τύπου 3), νυκτερινή οξυμετρία (τύπου 4). Τα τελευταία χρόνια έχουν κερδίσει έδαφος οι κατ’ οίκον καταγραφές τύπου 3, οι οποίες είναι . Πρόκειται για πολύ απλούστερες με συγκρίσιμα όμως αποτελέσματα σε σχέση με τις μελέτες τύπου 1 και 2, με μικρότερο κόστος και ταλαιπωρία, που πραγματοποιούνται στο κρεβάτι του ασθενούς. Έτσι σύμφωνα με τις τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες της AASM (American Academy of Sleep Medicine) υποψήφιοι για κατ’ οίκον μελέτες τύπου 3 είναι οι ασθενείς με υψηλή κλινική πιθανότητα για ΣΑΑΥ, χωρίς σημαντικές συννοσηρότητες, οι ασθενείς που δεν μπορούν να προσέλθουν σε εργαστήριο ύπνου ή δεν ανέχονται την πλήρη πολυπνογραφία καθώς και οι ασθενείς που λαμβάνουν θεραπείες άλλες από την CPAP για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας αυτών.

Ερωτηματολόγιο Υπνικής Άπνοιας STOP–BANG

https://www.hts.org.gr/assets/files/omades_ergasias/sleep/stop_questionaire_hts.pdf

Ποια είναι η θεραπεία του ΣΑΑΥ;
Για τον καθορισμό της θεραπείας λαμβάνονται υπ’ όψιν η βαρύτητα της κλινικής εικόνας, τα ευρήματα της πολυκαταγραφικής μελέτης ύπνου, τα συνυπάρχοντα προβλήματα υγείας και οι πιθανές ανατομικές ανωμαλίες του στοματοφάρυγγα. Τα συντηρητικά μέτρα που προτείνονται σε κάποιον που πάσχει από ήπια μορφή του συνδρόμου περιλαμβάνουν τη μείωση του σωματικού βάρους, την αποφυγή κατασταλτικών του κεντρικού νευρικού συστήματος (αλκοόλ, υπναγωγά φάρμακα), την αποφυγή του καπνίσματος, την αποφυγή βαρέων γευμάτων πριν την κατάκλιση και τη λήψη πλάγιας θέσης κατά τον ύπνο.

Ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του συνδρόμου άπνοιας στον ύπνο είναι η εφαρμογή συνεχούς θετικής πίεσης στους ανώτερους αεραγωγούς μέσω της συσκευής CPAP (Continuous Positive Airway Pressure). Ειδικότερα εφαρμόζεται στη μύτη μια προσωπίδα που παρέχει αέρα υπό πίεση, αποτρέποντας τη σύμπτωση των φαρυγγικών τοιχωμάτων. Στόχος της θεραπείας με τη συσκευή CPAP είναι η εξάλειψη των επεισοδίων άπνοιας – υπόπνοιας σε όλες τις φάσεις και θέσεις του ύπνου και η μείωση του κινδύνου για επιπλοκές της νόσου. Εναλλακτικές θεραπείες του συνδρόμου αποτελούν τα στοματικά προθέματα (μασελάκια) προώθησης της κάτω γνάθου, η θεραπεία θέσης και διάφορες επεμβατικές θεραπείες όπως η φαρυγγοϋπερωιοπλαστική και η διέγερση του υπογλωσσίου νεύρου

Ποια είναι τα σύνδρομα κεντρικής υπνικής άπσνοιας;
Τα σύνδρομα κεντρικής υπνικής άπνοιας περιλαμβάνουν: την κεντρική υπνική άπνοια με αναπνοή Cheyne-Stokes (συναντάται κατά κύριο λόγο σε πάσχοντες από καρδιακή ανεπάρκεια, κολπική μαρμαρυγή ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο), την κεντρική υπνική άπνοια μετά από ανάβαση σε μεγάλο υψόμετρο, την κεντρική υπνική άπνοια οφειλόμενη σε φάρμακο ή ουσία, την κεντρική υπνική άπνοια οφειλόμενη στη θεραπεία κ.α. Βασικό χαρακτηριστικό των κεντρικών απνοιών είναι η απουσία αναπνευστικής προσπάθεια κατά τη διάρκεια του συμβάντος. Τα σύνδρομα αυτά είναι λιγότερο συχνά από το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας και τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν διακοπτόμενο ύπνο, κακή ποιότητα ύπνου, αϋπνία, αφυπνίσεις με υπεραερισμό και δύσπνοια. καθώς και αίσθημα μη αναζωογονητικού ύπνου, αίσθημα κόπωσης, μειωμένη προσοχή και συγκέντρωση.

Ποιες είναι οι κεντρικές διαταραχές υπερυπνίας;
Οι βασικοί εκπρόσωποι αυτής της κατηγορίας είναι η ναρκοληψία (τύπου 1 και 2), η ιδιοπαθής υπερυπνία και το σύνδρομο Klein-Levin. Βασικό γνώρισμα αυτών των διαταραχών είναι η έντονη ημερήσια υπνηλία και η συχνά ακατανίκητη επιθυμία για ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό, την υποκειμενική εκτίμηση της υπνηλίας με κλίμακες (όπως η Epworth Sleepiness Scale) και επιβεβαιώνεται με την δοκιμασία προσδιορισμού του λανθάνοντος χρόνου επέλευσης ύπνου σε πολλαπλές υπνικές προσπάθειες(Multiple Sleep Latency Test – MSLT). Οι διαταραχές κεντρικής υπερυπνίας θα πρέπει να διαφοροδιαγνωσθούν από το σύνδρομο ανεπαρκούς ύπνου το οποίο επίσης προκαλεί ημερήσια υπνηλία, αλλά οφείλεται σε αδυναμία του ατόμου να κοιμηθεί τις απαιτούμενες ώρες που χρειάζεται ο οργανισμός του, εξαιτίας συνειδητών επιλογών

Ποιες είναι οι διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού;
Ο κιρκάδιος ρυθμός είναι το εσωτερικό Βιολογικό μας ρολόι το οποίο ρυθμίζει και συντονίζει βασικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού (κύκλος ύπνου-εγρήγορσης, έκκριση ορμονών, βασική θερμοκρασία του σώματος) μέσα στο εικοσιτετράωρο. Ένας φυσιολογικός κιρκάδιος ρυθμός ύπνου – εγρήγορσης επιτρέπει την εγρήγορση και τη λειτουργικότητα του ατόμου κατά τη διάρκεια της ημέρας και την ανάγκη για ανάπαυση και ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού χαρακτηρίζονται από ένα χρόνιο μοντέλο αποδιοργάνωσης του ρυθμού ύπνου-εγρήγορσης με αποτέλεσμα την εμφάνιση αϋπνίας ή/και υπνηλίας και προκαλούν βλάβες σε ψυχικό, σωματικό, κοινωνικό, επαγγελματικό, μαθησιακό επίπεδο, ή άλλους σημαντικούς τομείς λειτουργικότητας. Περιλαμβάνουν τη διαταραχή ύπνου-εγρήγορσης καθυστερημένης φάσης, τη διαταραχή ύπνου-εγρήγορσης πρώιμης φάσης, τη διαταραχή ύπνου-εγρήγορσης ακανόνιστου ρυθμού, τη διαταραχή απουσίας του 24ωρου ρυθμού ύπνου-εγρήγορσης, τη διαταραχή εναλλασσόμενου ωραρίου εργασίας και τη διαταραχή από μεταβολή χρονοζώνης (jet lag)

Τί είναι οι παραϋπνίες;
Πρόκειται για δυσάρεστα-ανεπιθύμητα σωματικά γεγονότα ή εμπειρίες που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου, αλλά και κατά την είσοδο στον ύπνο ή κατά τη διάρκεια της αφύπνισης. Περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα μη φυσιολογικών κινήσεων που σχετίζονται με τον ύπνο, συμπεριφορές, συναισθήματα, αντιλήψεις και όνειρα. Οι παραϋπνίες μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμούς στον ασθενή, τον παρακοιμώμενο ή και στους δύο, καθώς και κατακερματισμό του ύπνου, ανεπιθύμητες επιδράσεις στην σωματική και ψυχοκοινωνική υγεία και γενικότερα μειωμένη λειτουργικότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Διακρίνονται με βάση το στάδιο του ύπνου στο οποίο εμφανίζονται σε non – REM (συγχυτικές αφυπνίσεις, υπνοβασία, νυχτερινός τρόμος) και REM παραϋπνίες (διαταραχή συμπεριφοράς στον ύπνο REM, υπνική παράλυση, διαταραχή εφιάλτη).

Ποιες είναι οι κινητικές διαταραχές στον ύπνο;
Πρόκειται για απλές επαναλαμβανόμενες, στερεοτυπικές, ακούσιες κινήσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου, που έχουν ως αποτέλεσμα τη διαταραχή της αρχιτεκτονικής αυτού προκαλώντας αϋπνία καθώς και ημερήσια υπνηλία/ κόπωση. Συχνότερες διαταραχές αυτής της κατηγορίας είναι το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (δυσάρεστο αίσθημα στα κάτω άκρα, το οποίο συνοδεύεται από ακαταμάχητη επιθυμία κίνησης αυτών και ανακουφίζεται με την κίνηση), η διαταραχή περιοδικής κίνησης των κάτω άκρων (στερεοτυπικές, περιοδικές, επαναλαμβανόμενες συσπάσεις των εκτεινόντων μυών των κάτω άκρων), οι κράμπες των κάτω άκρων σχετιζόμενες με ύπνο, ο βρουξισμός στον ύπνο (επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα των μυών της μάσησης).